Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych

Opis książki

Postkomunizm stanowi specyficzny typ kultury politycznej, która zdominowała rzeczywistość społeczną w Europie Środkowej i Wschodniej przez ostatnie 25 lat. Jednym z charakterystycznych zjawisk w tym regionie było religijne odrodzenie w społeczeństwach, które w XX wieku doświadczyły intensywnej ateizacji prowadzonej w warunkach komunistycznego totalitaryzmu. Proces ten można było także zaobserwować na przykładzie Ukrainy, Białorusi i Serbii. Tradycyjnie w tych krajach dominowało wyznanie prawosławne i kulturowo należą one do wschodniochrześcijańskiego kręgu cywilizacji europejskiej.

Niewątpliwie we wszystkich trzech przypadkach prawosławie, w tym także instytucje, które je reprezentują (Cerkwie) oraz powiązana z nim symbolika stały się ważnym elementem kultury politycznej. Główny cel książki, to próba analizy wpływu prawosławia na zachowania polityczne, wartości i przekonania dotyczące takich kwestii jak: dziedzictwo komunizmu, postawy wobec “Zachodu”, Unii Europejskiej, demokracji oraz sposoby konceptualizacji ukraińskiej, białoruskiej i serbskiej tożsamości kulturowej i narodowej.

Pozornie gotowe odpowiedzi na kontrowersje związane z tymi kwestiami zawiera koncepcja „russkiego miru”. W ostatnich latach była ona intensywnie promowana przez władze Federacji Rosyjskiej (w tym także przez przedstawicieli patriarchatu moskiewskiego). Niezwykle interesującym wydaje się problem, na ile formuła „prawosławnej cywilizacji” zawarta w koncepcji „russkiego miru” pasuje do innych, tradycyjnie postrzeganych jako prawosławne, nierosyjskich społeczeństw postkomunistycznych. Kwestia ta staje się jeszcze bardziej intrygująca w kontekście takich wydarzeń i zagadnień, jak: tzw. „euromajdan” i kształtowanie się społeczeństwa obywatelskiego w Ukrainie, integracja Serbii z UE, potencjalne możliwości stabilizacji/zmiany obecnego reżimu w Białorusi oraz perspektywy dla hegemonii Moskwy na obszarze postsowieckim.

Orthodoxy versus Post-Communism?: Belarus, Serbia, Ukraine and the Russkiy Mir

Michał Wawrzonek, Nelly, Bekus, Mirella Korzeniewska-Wiszniewska

Cambridge Scholars Publishing 2016

ISBN (10): 1-4438-9538-5, ISBN (13): 978-1-4438-9538-5

Stron: 340

Język publikacji: angielski

Spis treści